Wat willen de partijen doen op het vlak van wonen?

De woningmarkt is hét gespreksonderwerp van deze verkiezingen. Met een tekort van ruim 400.000 woningen, stijgende huren en jonge mensen die nauwelijks nog een huis kunnen vinden, wordt de komende kabinetsperiode bepalend voor hoe Nederland woont. Maar hoe willen de grootste partijen dit aanpakken? Hieronder lees je hun belangrijkste plannen.

ChristenUnie – de overheid terug aan het roer
​De ChristenUnie vindt dat de overheid weer meer regie moet nemen in de volkshuisvesting. De partij wil jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bouwen, waarvan minstens twee derde betaalbaar moet zijn. Daarvan is 30 procent bestemd voor sociale huur.

Woningcorporaties krijgen meer financiële ruimte om te investeren in nieuwbouw, en het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen wordt uitgebreid zodat starters een betere kans krijgen.
De ChristenUnie wil bovendien dat vergunningen sneller worden verleend en dat elke gemeente voldoende ouderenwoningen bouwt, zodat doorstroming op de woningmarkt weer op gang komt.

DENK – wonen als grondrecht
​DENK noemt huisvesting een fundamenteel recht. De partij wil dat de overheid weer volledig de regie neemt over de woningmarkt.

Er komt een Rijksbouwbedrijf dat woningbouwprojecten ontwikkelt en een minister van Volkshuisvesting met vergaande bevoegdheden.

DENK wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen, waarvan de helft sociale huur- of koopwoningen, 40 procent middenhuur of middenkoop en 10 procent in het hogere segment.

Huren mogen niet harder stijgen dan inkomens en gemeenten mogen een leegstandsheffing invoeren om speculatie tegen te gaan. De inkomensgrenzen voor sociale huur worden verruimd zodat meer mensen hiervoor in aanmerking komen.
​
​Volt – duurzaam en gecoördineerd bouwen
​Volt wil dat Nederland met meer visie gaat bouwen. Er moet een minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening komen met een structureel budget om één miljoen extra woningen te realiseren.

De partij wil landelijke regels voor bouwen en wil dat de overheid vaker mee financiert aan bouwprojecten voor betaalbare woningen.
​
​Daarnaast zet Volt sterk in op nieuwe woonvormen, zoals Knarrenhofjes, wooncoöperaties en gedeelde woonprojecten. Er komt een fonds voor innovatieve woonvormen en de kostendelersnorm wordt afgeschaft, zodat woningdelen aantrekkelijker wordt.
​
​SP – wonen zonder winst
​De SP wil dat huizen weer zijn om in te wonen, niet om aan te verdienen. Hun plan ‘Wonen zonder Winst’ richt zich op het bouwen van één miljoen betaalbare huurwoningen met een maximale huur van 800 euro.

De partij wil de huren bevriezen, tijdelijke huurcontracten afschaffen en leegstand zwaar belasten. Ook moet de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs verdwijnen, waarbij de opbrengsten worden gebruikt om de belasting op arbeid te verlagen.
​
​Daarnaast wil de SP dat bewoners en gemeenten meer zeggenschap krijgen over nieuwbouwprojecten. Huishoudens met slecht geïsoleerde woningen krijgen automatisch huurverlaging, zodat verduurzaming niet langer een kostenpost is.
​
​SGP – bouwen met oog voor leefomgeving
​De SGP wil bouwen op een manier die past bij de Nederlandse leefomgeving en dorpen versterkt. De partij pleit voor evenwichtige groei, waarbij er wordt gebouwd binnen bestaande kernen en met respect voor landschap en lokale identiteit.

Er moet meer ruimte komen voor gezinnen en starters, maar zonder dat de natuur of dorpskarakter verloren gaat. De SGP wil de woningmarkt minder afhankelijk maken van beleggers en speculanten.
​
​JA21 – de markt als motor
​JA21 wil dat de woningmarkt weer meer door vraag en aanbod wordt bepaald. De partij pleit voor het afbouwen van huurregulering en het intrekken van de Wet Betaalbare Huur.
​
​Er komt een regeringscommissaris woningbouw die bevoegd is om knelpunten op te lossen, en een nieuwe Nota Ruimte waarin nieuwe bouwlocaties worden aangewezen.
​
​JA21 wil bovendien de bevolkingsgroei beperken, onder meer door strengere regels voor migratie, om de druk op de woningmarkt te verminderen.

CDA – bouwen aan vertrouwen​
Het CDA wil dat er jaarlijks 100.000 woningen bij komen via het principe ‘wijkjes erbij’. De partij vindt dat jongeren in hun eigen dorp of stad moeten kunnen blijven wonen.
​
​De hypotheekrenteaftrek wordt geleidelijk afgebouwd, terwijl de inkomstenbelasting tegelijkertijd omlaag gaat om de koopkracht op peil te houden.
​
​Daarnaast wil het CDA dat juridische procedures die woningbouw vertragen worden ingekort en dat er meer aandacht komt voor doorstroming en ouderenhuisvesting.